Tradycyjnie co roku, przy okazji nominacji, a później rozdania Oscarów, przygotowujemy dla was zestawienie filmów, których scenariusz powstał w oparciu o fabułę powieści, reportażu bądź komiksu. Choć co roku nominacje do Oscarów poznajemy w styczniu, to w tym razem, z powodów pandemicznych, poznaliśmy dopiero 15 marca. Dlatego dopiero dziś przedstawiamy Oscary 2021 literackim okiem.
Oscary 2021 – literackie nominacje
6 nominacji: Nomadland
Najlepszy film, najlepszy reżyser, najlepszy scenariusz adaptowany, najlepsza aktorka pierwszoplanowa, najlepszy montaż, najlepsze zdjęcia
„Nomadland” Jessici Bruder to książka o współczesnych nomadach, ludziach, którzy sami siebie nazywają „bezmiejscowymi” (houseless). Nie posiadają stałego adresu ani nieruchomości. Cały rok spędzają w samochodzie – jeżdżą od stanu do stanu w poszukiwaniu pracy, która pozwoli przetrwać im trudne warunki, opłacić paliwo oraz zjeść chociaż jeden ciepły posiłek dziennie. Nie lubią gdy mówi się o nich bezdomni (homeless), bowiem ich domem jest „dom na kółkach” – zwykle kamper lub przyczepa. Choć są wśród nich współcześni hipisi, którzy odrzucają tradycyjny model życia, to jednak większość stanowią ludzie, których nie stać na utrzymanie domu. Mowa o setkach tysięcy, może nawet milionach Amerykanów, którzy w świadomie decydują się na życie w drodze.
W 2020 roku powstała pełnometrażowa adaptacja książki. Jednak powiedzieć, że to tylko film, to nic nie powiedzieć. „Nomadland” Chloe Zhao to coś zdecydowanie więcej! W filmie wystąpili bowiem prawdziwi nomadzi, bohaterowie znani z książki Jessici Bruder. Mamy zatem do czynienia z czymś z pogranicza fikcji i dokumentu. Losy głównej bohaterki granej przez Frances McDormand są wypadkową życiorysów kilku bohaterów książki, jednak wszystko wokół jest prawdziwe – od bohaterów drugoplanowych i pobocznych, trasy, miejsca pracy, po prawdziwe zjazdy kamperowców, gdzie w tle pojawiają się prawdziwi, namacalni nomadzi.
4 nominacje Nowiny ze świata
Najlepsza muzyka oryginalna, najlepsza scenografia, najlepsze zdjęcia, najlepszy dźwięk
„Nowiny ze świata” to najnowszy film Paula Greengrassa, reżysera „22 lipca” i „Loty 93”. Tym razem twórca sięgnął po opowieść, której fabuła rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku w Teksasie. Kapitan Jefferson Kyle Kidd, siedemdziesięcioletni wdowiec, weteran wojenny przemierza stan urządzając dla mieszkańców małych miasteczek odczyty wieści ze świata. Pewnego dnia Kidd zostaje poproszony o przewiezienie 10-letniej dziewczynki do jej krewnych w San Antonio. Dziewczynka jest naznaczona potworną tragedią – była ofiarą porwania przez Kiowów, a następnie świadkiem brutalnego morderstwa jej rodziców i siostry. Plemię wychowało ją jak własne dziecko. Teraz dziewczynka została wykupiona z niewoli. Przed Kiddem blisko czterystu milowa podróż, która wytworzy między nim a dzieckiem wyjątkową relację.
Film powstał na podstawie powieści Paulette Jilles, która ukazała się w Polsce nakładem Wydawnictwa Czarne.
2 nominacje: Elegia dla bidoków
Najlepsza aktorka drugoplanowa, najlepsza charakteryzacja i fryzury
„Elegia dla bidoków” to najnowszy film Rona Howarda, twórcy takich filmów jak „Apollo 13”, „Kod da Vinci”, „Człowiek ringu” czy „Piękny umysł”. W produkcji wystąpili m.in. Glenn Close, Amy Adams i Haley Benett. Scenariusz filmu powstał na podstawie książki J. D. Vance’a, bestsellera, który sprzedał się w liczbie przeszło 3 milionów egzemplarzy. To autobiograficzna opowieść o trzech powojennych pokoleniach Amerykanów. Vance na przykładzie własnej rodziny pisze o dorastaniu w Pasie Rdzy, a co za tym idzie zmierzchu klasy robotniczej. To znakomita pozycja dla ludzi, którzy chcą przekonać się, jak w rzeczywistości wygląda american dream milionów Amerykanów pozbawionych pracy i perspektyw na przyszłość.
2 nominacje: Emma
Najlepsza charakteryzacja i fryzury, najlepsze kostiumy
Raz na kilka lat musi pojawić się przynajmniej jedna głośna ekranizacja dzieła Jane Austen. Jedną z najchętniej ekranizowanych wielkich powieści brytyjskiej pisarki jest „Emma”. To klasyczna komedia omyłek, w której centralnym punktem jest tytułowa Emma, żywa, pełna energii, urocza, ale również apodyktyczna i momentami nieznośna panna, która próbuje swoich sił jako swatka, choć sama nie zamierza brać ślubu. Niestety dziewczyna przecenia swoje możliwości i nie dostrzega skutków ubocznych manipulacji.
Tym razem próby filmowego zobrazowania tego dzieła podjęła się Autumn de Wilde, reżyserka dla której jest to debiut na tak dużą skalę. W rolę głównej bohaterki wcieliła się Anna Taylor-Joy, która zyskała ogromna popularność występując w serialu „Gambit królowej”. Co ciekawe, nad scenariuszem „Emmy” czuwała nowozelandzka pisarka Eleanor Catton, najmłodsza laureatka Nagrody Bookera za powieść „Wszystko, co lśni”.
2 nominacje: Pinokio
Najlepsza charakteryzacja i fryzury, najlepsze kostiumy
Tej historii nie trzeba nikomu przedstawiać. „Pinokio”, książka Carlo Collodiego, której głównym bohaterem jest drewniany pajacyk wystrugany przez Gepetta, to jedna z najpopularniejszych historii dla dzieci. W wielu krajach w szkołach podstawowych jest to lektura obowiązkowa. To uniwersalna opowieść, w której w sposób symboliczny przedstawione zostały dobro, zło, kłamstwo oraz problemy związane z dorastaniem i samotnością. Nic zatem dziwnego, że „Pinokio” jest też jedną z najchętniej ekranizowanych bajek na świecie.
Po raz kolejny z filmowej adaptacją książki związany jest Roberto Benigni. W 2002 roku aktor stworzył scenariusz, wyreżyserował oraz wystąpił w tytułowej roli. Tym razem laureata Oscara za „Życie jest piękne” zobaczyć można w roli Gepetta.
1 nominacja Biały tygrys
Najlepszy scenariusz adaptowany
„Biały tygrys” to indyjski dramat w reżyserii Ramina Bahraniego. Jest to opowieść o niezwykle ambitnym kierowcy z Indii, który wykorzystuje swój spryt, żeby wyjść z biedy i dotrzeć na sam szczyt. Film pełen jest czarnego humoru obrazującego indyjską interpretację amerykańskiego snu o sukcesie.
Aravinda Adiga, autor literackiego pierwowzoru za swoją powieść otrzymał w 2008 roku Nagrodę Bookera. Książkowy „Biały tygrys” to historia o korupcji i ślepą pogonią za pieniędzmi. Jest to również opowieść o tym, jak można pozostać człowiekiem bez względu na to, gdzie i w jakich warunkach przyszło komuś żyć.
1 nominacja: Jedyny i niepowtarzalny Ivan
Najlepsze efekty specjalne
To najnowszy film Thei Sharrock, reżyserki bardzo ciepło przyjętego przez widzów „Zanim się pojawiłeś”. Tym razem Sharrock razem ze scenarzystą, Mikiem Whitem, stworzyli animację dla całej rodziny o żyjącym w centrum handlowym gorylu, który zaczyna kwestionować swoje dotychczasowe życie.
Produkcja została zrealizowana na podstawie wielokrotnie nagradzanej książki dla dzieci Katherine Alice Applegate pod tym samym tytułem. Applegate do napisania powieści zainspirowała prawdziwa historia goryla, który przez blisko trzydzieści lat żył w mini zoo położonym przy centrum handlowym. Przez cały ten czas nie widział ani jednego przedstawiciela swojego gatunku.
1 nominacja: Niebo o północy
Najlepsze efekty specjalne
„Niebo o północy” to postapokaliptyczna historia samotnego naukowca. Mężczyzna, prowadzący badania w Arktyce, chce nawiązać kontakt z wracającymi do domu astronautami, aby uchronić ich przed nadchodzącą katastrofą. Film został wyreżyserowany przez George’a Clooneya, który jest także odtwórcą głównej roli. Powieść na kanwie której powstało „Niebo o północy” to „Dzień dobry, północy” autorstwa Lily Brooks-Dalton.
1 nominacja: Misja Greyhound
Najlepszy dźwięk
„Misja Greyhound” to projekt, z którym związany jest Tom Hanks, aktor znany z takich filmów jak między innymi „Zielona mila”, „Forrest Gump”, „Szeregowiec Ryan” czy „Cast Away – poza światem”. Hanks jest tu nie tylko odtwórcą głównej roli, ale także scenarzystą.
Bohater filmu, kapitan Ernest Krause, otrzymuje zadanie przeprowadzenia alianckiego konwoju przez pełen niemieckich okrętów podwodnych Atlantyk. Powieściowy pierwowzór „Misji Greyhound” pod tym samym tytułem, został napisany przez Cecil Scott Forester. Książka jest zaliczana do klasyki literatury marynistycznej. To jedna z topowych powieści o II wojnie światowej, a zwłaszcza o jej morskiej części.
1 nominacja Shao Nian De Ni (tytuł międzynarodowy „Better Days”)
Najlepszy film międzynarodowy
„Better Days” w reżyserii Dereka Tsanga to poruszający dramat społeczny. W filmie poruszono takie problemy jak prześladowania uczniów w szkołach i samobójstwo, które nie jest w Azji zjawiskiem marginalnym, a często bywa bagatelizowane.
Po samobójstwie koleżanki ze szkoły główna bohaterka Chen Nian postanawia pomóc ulicznemu opryszkowi. Kiedy dziewczyna sama staje się ofiarą prześladowań, postanawia wejść w układ z chłopakiem. Film został zrealizowany na podstawie chińskiej powieści młodzieżowej „In His Youth, In Her Beauty” autorstwa Jiu Yuexi. Na ten moment, powieść nie została oficjalnie przetłumaczona na inny język niż chiński.
1 nominacja: Życie przed sobą
Najlepsza piosenka
„Życie przed sobą” to włoski film o niezwykłej relacji. W jednej z nadmorskich miejscowości we Włoszech, ocalała z Holokaustu Rosa (w tej roli Sophia Loren) przyjmuje do swojego domu nastoletniego Momo. Chłopiec jest senegalskim muzułmaninem, który wcześniej ją okradł. Zamknięta w sobie dwójka samotników zaczyna troszczyć się o siebie nawzajem, z czasem tworząc nietypowa rodzinę.
Książka, na kanwie której powstał film, została napisana przez Romaina Gary’ego. To druga książka, za którą pisarz otrzymał prestiżową Nagrodę Goncourtów. Co ciekawe, owe wyróżnienie może być przyznane tylko raz w życiu – „Życie przed sobą” zostało wydane pod pseudonimem Emile Ajar. Gary chciał pokazać krytyce, że jego powieści doceniane są w ramach uznania za działalność polityczną, a za kunszt literacki.
Literacki pierwowzór został wydany w 1975 roku. Gary opowiada w nim historię nietypowej przyjaźni między Momo o arabskich korzeniach i Różą, sędziwą polską Żydówką. Między kobietą i chłopcem stopniowo nawiązuje się bardzo bliska relacja. Akcja powieści rozgrywa się w 18. dzielnicy Paryża zamieszkiwanej przede wszystkim przez alfonsów, prostytutki, złodziei i biedotę. Dużym walorem powieści jest pełen humoru język, jakim została napisana.
Oscary 2021 – rozdanie nagród
Pierwotnie gala rozdania Oscarów miała odbyć się 28 lutego, jednak z przyczyn pandemicznych została przeniesiona na 25 kwietnia 2021 rok. Tradycyjnie, w związku z różnicą strefy czasowej, pierwszych laureatów poznamy w Polsce w okolicach godz. 2.00 w nocy z 25 na 26 kwietnia.
Napisali Kuba Krasny i Martyna Gancarczyk