Peter Handke – ciekawostki o laureacie Literackiej Nagrody Nobla 2019

w dziale Archiwum/Ciekawostki by

W następstwie skandalu, z powodu którego w ubiegłym roku nie przyznano Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, wczoraj poznaliśmy aż dwóch laureatów. Nagrodę za 2018 rok otrzymała polska pisarka Olga Tokarczuk. Za obecny rok wyróżnienie otrzymał Peter Handke, austriacki pisarz, tłumacz, poeta, teoretyk literatury i dramaturg. Aby przybliżyć wam postać Noblisty zebraliśmy kilka ciekawostek o nim.

Dzieciństwo

Handke urodził się 6 grudnia 1942 roku w austriackim Griffen. Jego matka była Słowenką, a ojciec Niemcem. Przez krótki okres dzieciństwa mieszkał razem z matką w Berlinie, jednak potem znów wrócili do rodzinnego miasta. Ojczym przyszłego pisarza był alkoholikiem. Fakt ten, razem z małomiasteczkowością Griffen, miał przyczynić się do buntu Handkego przeciw ograniczeniom i tradycji.

Edukacja

W młodości Peter Handke chciał zostać duchownym. W wieku dwunastu lat trafił do internatu katolicko-humanistycznego gimnazjum w Tanzberg. Już w tym okresie publikował swoje pierwsze teksty w czasopiśmie redagowanym przez mieszkańców bursy. Po zdaniu matury w 1961 roku podjął studia prawnicze w Grazu.

Twórczość

W 1965 roku postanowił przerwać studia, aby móc w pełni poświęcić się pisaniu. W 1996 roku wydał swoją debiutancką powieść „Szerszenie”. Napisał również takie powieści, jak „Don Juan (sam o sobie opowiada)”, „Pewnej ciemnej nocy wyszedłem z mojego cichego domu” czy „Godzina prawdziwych odczuć; Leworęczna kobieta” .

Jego twórczość jest w dużej mierze inspirowana malarstwem i kinem. Handke jest określany mianem jednego z ważniejszych twórców literatury europejskiej po II wojnie światowej.

Nagrody oraz wyróżnienia

Peter Handke jest twórcą cenionym i nagradzanym. Został uhonorowany między innymi, Nagrodą im. Gerharta Hauptmanna, Nagrodą literacką Salzburga, Nagrodą Franza Kafki, Nagrodą im. Schillera, Międzynarodową Nagrodą im. Ibsena i oczywiście Nagrodą Nobla w Dziedzinie literatury.

Nagroda Nobla

10 października bieżącego roku Akademia Szwedzka przyznała Handkemu Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury za „pracę, która z lingwistycznym geniuszem eksploruje peryferie i specyfikację ludzkiego doświadczenia”.  

Co ciekawe Handke w przeszłości krytykował literacką Nagrodę Nobla. Twierdził, że to „fałszywa kanonizacja” twórcy „nic nie przynosząca czytelnikowi”.  

Tłumacz

Poza pisaniem powieści Handke zajmuje się również przekładaniem literatury. Tłumaczył dzieła takich autorów, jak Adonis, Ajschylos, Sofokles, William Szekspir, Walker Percy, Julien Green, Dimitri T. Analis iBruno Bayen.

Kontrowersje

Zarówno sama postać Petera Handkego, jak i uhonorowanie go Nagrodą Nobla budzą liczne kontrowersje. Swoje niezadowolenie w tym temacie wyrażają między innymi Salman Rushdie, Slavoj  Žižek, Vlora Citaku, ambasador Kosowa przy ONZ, pochodzący z Kosowa Gent Cakaj czy Szefik Dżaferović, członek Prezydium Bośni i Hercegowiny.

Pisarz od dawna jest uważany za kontrowersyjnego – przede wszystkim, ze względu na wydaną w 1996 roku książkę będącą relacją z jego podróży. W książce „Podróż zimowa nad Dunaj, Sawę, Morawę i Drinę albo sprawiedliwość dla Serbii” przedstawił Serbów jako ofiary wojny domowej. Zarzucane jest mu również popieranie serbskiego przywódcy Slobodana Miloševicia i pro-serbski stosunek do konfliktu na Bałkanach.

Filmowa biografia

W 2016 roku powstał dokumentalny film biograficzny o autorze „Peter Handke – las o zmroku”. Wyreżyserowany przez Corinnę Belz. Obraz jest portretem austriackiego twórcy, w którym zaznaczono zarówno kontrowersje, jakie budzi pisarz, jego stosunek do mieszczańskiego świata, jak i powracające w jego utworach pytania “gdzie jesteśmy”, “jak mamy żyć”.

Handke i kino

Peter Handke jest związany nie tylko z literaturą, ale także z kinem. Wyreżyserował takie filmy jak „Leworęczna kobieta” z 1978 i „Nieobecność” z 1992 roku. Napisał również scenariusze do kilku obrazów, w tym był jednym ze scenarzystów filmu „Niebo nad Berlinem”.

Dodatkowo w 1983 roku był członkiem jury na Festiwalu Filmowym w Wenecji, a w 1989 roku na Festiwalu Filmowym w Cannes.

Życie prywatne

Twórca jest ojcem dorosłej już Aminy Handke. Od 2001 roku pozostaje w związku z aktorką Katją Flint. Peter Handke mieszka obecnie we Francji.

Na koniec przypomnijmy, że Handke został nagrodzony literackim Noblem razem z naszą rodzimą pisarką, Olgą Tokarczuk. Jeśli jeszcze nie czytaliście żadnej z książek naszej noblistki podpowiadamy, od czego możecie zacząć.