Simone de Beauvoir była francuską pisarką i filozofką oraz jedną z najważniejszych pionierek feminizmu. Związana z Jeanem-Paulem Sartre’em (zarówno zawodowo, jak i prywatnie), autorka między innymi głośnej książki „Druga płeć”. Aby uczcić rocznicę jej śmierci przedstawiamy kilka ciekawostek z życia tej wyjątkowej postaci.
Korzenie
Pełne imię i nazwisko filozofki brzmiało Simone Lucie Ernestine Marie Bertrand de Beauvoir. Pochodziła ze znanej arystokratyczno-mieszczańskiej rodziny z Verdun. Jej ojciec podobno ubolewał nad tym, że zamiast syna urodziły mu się dwie córki. Simone i jej siostra Helen uczęszczały do prywatnej katolickiej szkoły. Ówcześnie francuskie kobiety zazwyczaj kończyły swoją edukację na małej maturze, jednak ojciec pozwolił obu siostrom studiować, aby mogły zdobyć zawód. Simone zdecydowała się na filozofię na Sorbonie. Jej matka była zdania, że gdy pójdzie na takie studia, zdemoralizuje się i straci wiarę[1].
Edukacja
Simone studiując na Sorbonie, uzyskała licencjaty z filozofii, łaciny, greki i francuskiego. Następnie zdecydowała się na studia w elitarnej École Normale Supérieure (ENS). W 1929 roku otrzymała doktorat z filozofii.
Kontrowersje
Simone de Beauvoir była postacią uznawaną za niezwykle kontrowersyjną. Skrajne emocje budziła zarówno jej osoba, poglądy, jak i podejmowane przez nią kwestie. Feministka miała zdecydowane poglądy na temat aborcji (poddała się jej), małżeństwa (porównywanego przez nią do prostytucji) czy macierzyństwa (nie chciała mieć dzieci), a jej związki z Sartre’em czy studentką Olgą Kossakiewicz szokowały opinię publiczną.
Jean-Paul Sartre
Para poznała się podczas studiów na Sorbonie. Filozofka i feministka Beauvoir wraz z pisarzem i filozofem Sartre’em tworzyli przez około 50 lat najsłynniejszą parę intelektualistów ubiegłego wieku. Nigdy nie wzięli ślubu, ale do końca życia pozostali razem. Ona czytała prawie wszystko, co on napisał, a jej pytania i uwagi wpłynęły na rozwój jego systemu filozoficznego. To Sartre przekonał Beauvoir do wolnego związku.
Miłosny czworokąt
Simone de Beauvoir podczas nauczania w liceum w Rouen zaprzyjaźniła się z jedną ze swoich studentek, Olgą Kossakiewicz. Po tym jak za zgodą rodziców dziewczyny Beauvoir i Sartre wynajęli jej pokój, kobiety zostały kochankami. Sartre uwodził dziewczynę i stał się jej mentorem, a z czasem do miłosnego trójkąta wkroczył także Jacques-Laurent Bost. W swojej pierwszej opublikowanej książce − „L’Invitée” − de Beauvoir opisała swój czteroosobowy związek. Książka odniosła sukces, jednak z powodu homoseksualnego związku z uczennicą filozofka straciła posadę nauczycielki[2].
„Druga płeć”
Najsłynniejszym dziełem de Beauvoir była „Druga płeć”. Książka odniosła wielki sukces, a także zyskała akceptację takich uczonych jak antropolog Claude Lévi-Strauss. „Druga płeć” osiągnęła status jednego z głównych dzieł drugiej fali feminizmu, a na jej podstawie uformował się nurt feminizmu egzystencjalnego. Simone de Beauvoir i jej twórczość są niezwykle ważne dla filozofii feministycznej. Autorka analizuję rolę, jaką kobiety odgrywają w społeczeństwie (wg Beauvoir podporządkowaną mężczyznom) i bada przyczyny religijne, cywilizacyjne i biologiczne tej sytuacji. Jej najsławniejszy cytat
Nie rodzimy się kobietami – stajemy się nimi
pochodzi właśnie z „Drugiej płci”.
Egzystencjalizm
Beauvoir wraz ze swoim partnerem oraz Albertem Camusem byli założycielami gazety „Les Temps Modernes”. Jej głównym celem było popularyzowanie egzystencjalizmu przez współczesną literaturę. Filozofka publikowała teksy propagujące między innymi ideę komunizmu czy ateizmu.
Adopcja
W 1964 roku de Beauvoir poznała Sylvie Le Bon, studentkę filozofii. Uznała ją za swoją duchową córkę i adoptowała.
Nagrody
Simone była doceniana jako pisarka. W 1954 roku za zawierającą liczne wątki autobiograficzne powieść „Mandaryni” otrzymała francuską Nagrodę Goncourtów, a w 1975 roku została uhonorowana Nagrodą Jerozolimską będącą wyróżnieniem przyznawanym pisarzom, których utwory poruszają takie tematy jak ludzka wolność, społeczeństwo, polityka czy władza.
Watykański indeks ksiąg zakazanych
Autorka trafiła na watykański indeks ksiąg zakazanych przez takie tytuły jak „Druga płeć” i „Mandaryni”. Dziennik „Le Monde” skomentował tę decyzję, podkreślając, że Simone postrzega małżeństwo jako żart i otwarcie broni wolnej miłości, wyzwolenia kobiet od praw moralnych, a także oskarża Kościół o bycie przeciwko emancypacji[3].
Śmierć
Simone de Beauvoir zmarła w 1986 roku. W ostatniej podróży towarzyszył Simone tłum kobiet. Autorka „Drugiej płci” została pochowana na cmentarzu Montparnasse w Paryżu, zaraz obok Sartre’a.
De Beauvoir jest określana mianem pionierki współczesnego feminizmu. Wniosła duży wkład do walki o równouprawnienie płci i rozwoju egzystencjalizmu. O Simone trzeba pamiętać nie tylko w kontekście Sartre’a, ale przede wszystkim jej własnej działalności społecznej, literackiej i filozoficznej.
Martyna Gancarczyk
Na grafice głównej ilustrującej artykuł wykorzystano zdjęcie autorstwa Moshe Milnera (źródło: wikipedia.org, licencja: CC BY 3.0).
Wiele anegdot i ciekawostek zostało zaczerpniętych z artykułu z serii Portret Kobiety „Simone de Beauvoir” (http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,698838.html), tekstu Sebastiana Dudy „Simone de Beauvoir i Jean-Paul Sartre. Życie seksualne egzystencjalistów” (http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,17474400,Simone_de_Beauvoir_i_Jean_Paul_Sartre__Zycie_seksualne.html) oraz książki Simode de Beauvoir „Druga płeć”.
[1] http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,698838.html?disableRedirects=true, data dostępu 08.01.2019.
[2] http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,698838.html , data dostępu 08.01.2019.
[3] http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,698838.html, data dostępu 08.01.2019