Powroty są jednym z najstarszych i najczęściej wykorzystywanych motywów w literaturze. Czytelnicze powroty to nie tylko wracanie do rodzinnych stron czy przybycie do miejsca, w którym zostawiło się kawałek serca. Wracać można z wojny, do drugiej osoby po rozstaniu, do dzieciństwa albo we wspomnieniach do przeszłości. Wracają uczucia, emocje, ukochane osoby, wrogowie, choroby czy problemy.
Powrót od zawsze był fascynującym i wdzięcznym tematem podobnie jak podróż łączącym zastaną rzeczywistość z tym, co dopiero ma nastąpić. Z powrotem wiążą się często skrajne, bardzo silne emocje towarzyszące bohaterowi podczas podejmowania decyzji o nim. Zwłaszcza jeśli wraca on do rodzinnych stron, które opuścił w konsekwencji negatywnych przeżyć i doświadczeń.
W wielu filmach czy powieściach kluczową i najbardziej dramatyczną sceną jest odejście głównego bohatera z miejsca, z którym był związany, lub rozstanie z ukochaną osobą. Dobrym przykładem będzie Vito Corleone z „Ojca chrzestnego” i jego wyjazd z sycylijskiej wioski Corleone czy też rozdzierające serce rozstanie Hanny Schmitz i Michaela Berga w „Lektorze”. Często to ten naładowany emocjami obraz pamiętamy długo po zakończonej lekturze lub seansie. Rozstaniom, wyjazdom i rozłąkom zazwyczaj towarzyszą powroty – do domu, do ojczyzny, do partnera czy partnerki. Mniej oczywistymi powrotami wydają się być powroty zza grobu, kiedy zmarły powraca jako wampir lub zombie. Obie te postacie często goszczą na kartach najpoczytniejszych powieści, nie mogło ich więc zabraknąć w tekście o powrotach właśnie.
Powrót do domu
Literacki motyw powrotu kojarzy się przede wszystkim z powrotem do domu, do ojczyzny, w rodzinne strony, co od razu nasuwa na myśl „Odyseję” Homera. Jej główny bohater, Odyseusz, powraca po długiej, trwającej prawie 10 lat i naznaczonej serią niebezpiecznych przygód tułaczce. Wraca do ukochanej żony Penelopy, syna Telemacha, ale przede wszystkim do ojczyzny – Itaki. Odyseusz to czołowy reprezentant motywu homo viator.
Kolejna książka, w której obecny jest motyw powrotu, to „Alicja w Krainie Czarów” autorstwa Lewisa Carolla (a właściwie Charlesa Lutwidge’a Dodgsona). Alicja powraca do domu po swojej podróży z pogranicza snu i jawy. W samej powieści zachowano logikę charakterystyczną dla snu – groteskową i absurdalną. Pełna magii podróż Alicji rozpoczyna się od pogoni za kultowym już białym królikiem. W trakcie pościgu dziewczynka wskakuje do dziury, która okazuje się przejściem do Krainy Czarów, bajkowego, fantastycznego miejsca, gdzie wszystko jest możliwe. Powieść Carolla wypełniona jest satyrycznymi aluzjami umożliwiającymi odbiorcy swobodną interpretację.
Inny, bo metaforyczny przykład powrotu został ukazany w „Małym Księciu” Antoine’a de Saint-Exupery’ego. Książę opuszcza swoją planetę i rosnącą na niej Różę, udając się w międzygalaktyczną podróż. Podczas jej trwania spotyka wiele postaci, odbywa także dużo ważnych rozmów. Po jednej z nich do bohatera dociera, że wszystko czego pragnął i co było mu potrzebne do szczęścia, znajduje się na jego planecie. Postanawia na nią wrócić, mimo że cena powrotu okazuje się niezwykle wysoka. „Mały Książe” jest filozoficzną opowieścią, pouczającą i prostą zarazem. Pokazuje, że tym, co liczy się w życiu najbardziej, są przyjaciele i wszyscy, których darzymy miłością.
Powieścią pełną różnorakich powrotów jest również „To” Stephena Kinga. Dwadzieścia kilka lat temu w małym miasteczku doszło do szeregu brutalnych morderstw, gwałtów i tajemniczych wypadków. W kanałach rozciągających się pod całym Derry zamieszkało To, będące bliżej nieokreślonym złem przybierającym przeróżne kształty, w tym postać przerażającego klauna. To poluje na dzieci, tylko one mogą dostrzec zbliżające się zagrożenie i pokonać je. Stają do walki, z której wychodzą zwycięsko, jednak to dopiero początek problemów młodych bohaterów. Po latach do Derry w stanie Maine wracają bohaterowie, którzy wychowywali się w miasteczku, oraz To – pradawne zło, z którym już raz przyszło im się zmierzyć. Dorosłe już dzieci muszą na nowo obudzić w sobie odwagę, lojalność i wiarę, by ponownie stanąć do walki ze złem w najczystszej postaci.
Miłosne powroty
Znaczna część czytelniczych powrotów to powroty miłosne – pojednanie po burzliwym rozstaniu czy spotkanie z dawno niewidzianym kochankiem. Jeden z najtragiczniejszych i najbardziej wzruszających powrotów stworzył F. Scott Fitzgerald w swojej powieści „Wielki Gatsby”. Chodzi oczywiście o ponowne spotkanie Gatsby’ego i Daisy, którzy rozstali się kilka lat wcześniej. Mężczyzna chce ponownie związać się z Daisy, próbuje zaimponować jej zdobytym w międzyczasie majątkiem. Ich historia rozpoczyna się na nowo, jednak Gatsby spostrzega, że ich związek znacząco różni się od relacji sprzed rozstania. To opowieść o miłości, przyjaźni, dążeniu do spełnienia amerykańskiego snu, które ostatecznie prowadzą do gorzkiego i tragicznego finału. Sama powieść została okrzyknięta najlepiej wykreowanym obrazem straconego pokolenia dojrzewającego w czasie pierwszej wojny światowej.
Kolejną powieścią, której akcja oscyluje wokół miłosnego powrotu, jest „Miłość w czasach zarazy” Gabriela Garcii Marqueza. To historia niezwykłej miłości silniejszej od śmierci i ciążącego nad nią fatum. Młodzieńcza miłość poety Florentina Arizy do trzeźwo myślącej Ferminy Dazy okazała się uczuciem tak silnym, że przetrwała całe ich życie, aby pod koniec odnaleźć spełnienie.
Motyw powrotu do dawnej miłości jest często wykorzystywany przez Nicolasa Sparksa. Najlepszym przykładem jest „Pamiętnik” będący wzruszającą opowieścią o trwającej całe życie miłości. Stary, wytarty notatnik kryje wyjątkową historię miłości mającą początek w małym miasteczku w Karolinie Północnej. Noah Calhoun odczytuje ją każdego wieczoru chorej na Alzheimera kobiecie. Przy lekturze czytana historia ożywa w nim na nowo, przypomina sobie pierwsze chwile z ukochaną Allie, ich sekretne spotkania, wspólne lato, dramatyczne rozstanie i powrót do siebie po czternastoletniej rozłące.
Bardziej komediowo do tematów rozstań i powrotów podeszła Helen Fielding w cyklu książek o Bridget Jones. Autorka w zabawny i przewrotny sposób kreuje swoją postać jako niedoskonałą, niekonsekwentną, zakompleksioną kobietę z krwi i kości. Bridget jak każdy z nas marzy o wielkiej i spełnionej miłości, jednak jej dążenie do osiągnięcia upragnionego celu ma często skutek odwrotny do zamierzonego. Związki z Markiem Darcym czy Danielem Cleaverem to pasmo rozstań, powrotów i komicznych sytuacji. Autorka napisała swój cykl w bardzo lekki i przyjemny sposób. Perypetie Bridget, jej partnerów i znajomych są okraszone sporą dawną angielskiego humoru. Powieści Helen Fielding to nie tylko lekka komedia, ale również trafna diagnoza współczesnego społeczeństwa i związków.
Powroty zza grobu
Najbardziej charakterystycznymi potworami powracającymi zza grobu (zarówno w literaturze, jak i filmie) są wampiry i zombie. Wampiry, zwane niekiedy żywymi trupami czy demonicznymi istotami, były obecne w wierzeniach ludowych od dawna. Wiara w ich istnienie związana była z przekonaniem, że część zmarłych może po śmierci wracać zza grobu i działać na szkodę żyjących. Na przestrzeni czasu wampir ewoluował i stał się popularnym motywem wykorzystywanym w kulturze.
Rozgoszczenie się na dobre postaci wampira w literaturze zawdzięczamy „Draculi” Brama Stokera. Pisarz stworzył jedną z najbardziej rozpoznawalnych i docenianych postaci grozy – hrabiego Draculę. Napisana przez Stokera książka nie jest klasyczną powieścią, cała fabuła została przedstawiona za pomocą materiałów paradokumentalnych – listów czy wycinków z gazet. Mimo że od jej premiery minęło sporo czasu, książkę nadal czyta się z wypiekami na twarzy. Postać transylwańskiego hrabiego Draculi stała się jednym z najpopularniejszych symboli popkultury. Kreacja tego wampira została spopularyzowana i utrwalona przez liczne dzieła filmowe nawiązujące do powieści Stokera.
Kolejną powieścią skupiającą swoją fabułę na nieumarłych jest „Wywiad z wampirem” Anne Rice, otwierający cykl „Kroniki wampirów”. Jej głównym bohaterem jest pochodzący z Luizjany arystokrata, Louis de Pointe du Lac. Opowiada on dziennikarzowi o swoim życiu i nieśmiertelności. W wampira został przemieniony przez Lestata (któremu poświęcona została druga część cyklu) i od czasu przemiany prowadzi egzystencję, której nie akceptuje i nie rozumie. Jego jedyną towarzyszką jest ukochana Claudia, obecnie uwięziona w ciele dziecka.
Kolejną postacią powracającą zza grobu i często wykorzystywaną w kulturze jest zombie. To fantastyczna nieumarła istota określana mianem żywego trupa. Samo słowo „zombie” wywodzi się z voodoo, gdzie oznacza zniewoloną osobę zmuszoną do nieświadomego wykonywania poleceń kontrolującego ją człowieka.
Jedną z książek wykorzystujących postać zombie jest „World War Z. Światowa wojna zombie w relacjach uczestników” Maxa Brooksa. W Chinach pojawia się chory, pacjent „zero”, zarażony tajemniczą, nieznaną chorobą, charakteryzującą się znaczną degradacją ciała, a następnie „ożywaniem” zwłok. Niebawem na całym świecie zaczynają się pojawiać podobne przypadki. Rządy państw zdają się ignorować niebezpieczeństwo i ukrywać prawdę przed nieświadomymi zagrożenia ludźmi. Wirus zmieniający ludzi w żywe trupy rozprzestrzenia się i rozpoczyna pandemię, którą przetrwają tylko nieliczni. Świat po katastrofie staje się brutalnym miejscem, z którego relację zdaje nam Max Brooks.
Tematyka zombie podejmowana jest również przez Adama Węgłowskiego w książce „Żywe trupy. Prawdziwa historia zombie”. Autor wyrusza śladem zombie w niebezpieczną podróż przez kontynenty i epoki. Trafia do Afryki, na Bliski Wschód, a także do Polski. Opisuje rytuały voodoo oraz polowania na żywe trupy przeprowadzane przez istniejących naprawdę polskich wiedźminów.
Bumerangowe powroty
Czytelnicze powroty to nie tylko Odys wracający do Itaki czy zombie powstające z grobu, ale także Bumerang. Bumerang kojarzący się głównie z Aborygenami i kangurami jako czytelniczy powrót? Dokładnie tak, ponieważ Woblinkowy program lojalnościowy „Bumerang” powraca do was w nowym, jeszcze lepszym wydaniu!
Co się zmieniło? Dotychczas za każde 20 zł wydane w księgarni Woblink otrzymywaliśmy 2 kody o wartości 10 zł każdy. Od teraz próg został obniżony do 10 zł, czyli dosłownie każda wydana dycha do nas wraca – za zakupy o kwocie 11,90 zł dostajemy jeden kod rabatowy, który obniża cenę następnej kupowanej książki o 10 zł. Zatem jeśli na ebookowe zakupy wydamy 100 zł wróci do nas 10 gotowych do wykorzystania kodów. Każdy kod może być użyty tylko raz, przy zakupie tylko jednej książki.
Kolejną wartą odnotowania zmianą jest czas ważności kodów. Dotychczas były ważne przez 45 dni, teraz ich data ważności została podwojona! Kody będą czekać w zakładce KODY przez całe 90 dni od ostatniego zakupu kwalifikującego się do otrzymania kodów. Pamiętajmy jednak, że bumerangowe kody nie łączą się z innymi promocjami i obniżają cenę danej książki maksymalnie do 14,90zł.
Więcej informacji na temat Bumeranga znajdziecie TUTAJ.
