książki jurgena thorwalda - okładki

Książki Jürgena Thorwalda – jak zacząć czytać?

w dziale Archiwum/Co warto czytać?/Jak zacząć... by

4 kwietnia 2006 roku zmarł Jürgen Thorwald, niemiecki dziennikarz, historyk i pisarz znany ze swojego zamiłowania do medycyny i historii II wojny światowej. Tym tematom poświęcił większość swoich opasłych książek. Za swoją twórczość w 1984 roku został uhonorowany Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.

Z Thorwaldem wiąże się sporo kontrowersji. Tożsamość, pod jaką go znamy, nie jest prawdziwa – urodził się jako Heinz Bongartz. W czasie wojny zajmował się pisaniem propagandowych materiałów dla III Rzeszy, m.in. dla oficjalnego tygodnika SS pod tytułem „Das Schwarze Korps” („Czarny Korpus”) oraz skrajnie prawicowego „National-Zeitung”. Po zakończeniu wojny autor przyjął pseudonim, żeby móc dalej publikować. W 1947 roku udało mu się oficjalnie zmienić imię i nazwisko.

Bestsellerowe książki Jürgena

Odłóżmy jednak na bok jego mroczną przeszłość. Warto skupić się na bardzo bogatej twórczości powojennej Thorwalda. Poniżej proponujemy trzy ścieżki, którymi możecie podążać, poznając jego bestsellerowe książki.

Ścieżka historyczna / chronologiczna

okładka Wielka Ucieczka - Jurgen Thorwald
ebook | książka

Trzecia ścieżka poznawania twórczości Thorwalda wiąże się z jego pierwszymi wydanymi książkami, dlatego też można o niej powiedzieć, że jest chronologiczna. W 1949 i 1950 roku ukazały się dwa tomy „Wielkiej ucieczki”, na której tłumaczenie polscy czytelnicy musieli czekać przeszło 40 lat. W swojej debiutanckiej książce Thorwald przedstawia jeden z epizodów często pomijanych w opracowaniach historii dwudziestowiecznych Niemiec. Publikacja została poświęcona ostatnim miesiącom II wojny światowej i opisuje losy niemieckich cywili, którzy pod naporem Sowietów zostali zmuszeni do ucieczki z Prus Wschodnich, Śląska i Pomorza. W czasie tytułowej wielkiej ucieczki tysiące osób zmarło, wiele straciło dach na głową, nie znajdując schronienia na Zachodzie.

Dla fanów mniej opasłych książek możemy zaproponować „Krew królów” – trzecią książkę Thorwalda, wydaną w 1954 roku. Wiele o niej mówi podtytuł: „Dramatyczne dzieje hemofilii w europejskich rodach książęcych”. Jest to niespełna 250-stronicowa opowieść o jednej z najbardziej tajemniczych chorób w historii, która słynie z zawiłego przebiegu dziedziczenia – chorują na nią jedynie mężczyźni, kobiety są jej nosicielkami. Thorwald przedstawia losy jednej z najsłynniejszych nosicielek hemofilii, czyli królowej Wiktorii. Poprzez międzynarodowe związki jej dzieci choroba rozprzestrzeniła się na kilku europejskich dworach. Tym sposobem historia rozpoczęta w Anglii rozciąga się na cały kontynent, a jej bohaterami są trzej książęta – Alfons z Hiszpanii, Waldemar, książę pruski, oraz leczony przez Rasputina carewicz Aleksy.

Ścieżka detektywistyczna

okładka Stulecie Detektywów - Jurgen Thorwald
Stulecie detektywów – książka (okładka twarda)

Jedną z najpopularniejszych i najdłuższych książek Thorwalda jest „Stulecie detektywów”. To przeszło 700-stronicowa opowieść o początkach współczesnej kryminalistyki. Thorwald opisuje w niej pierwsze zastosowanie badań porównawczych odcisków palców przy rozwiązywaniu sprawy kryminalnej i rewolucję, jaką ta metoda przyniosła w ściganiu przestępców. W 1966 roku został za tę pozycję nominowany do nagrody im. Edgara Allana Poe. Niestety konkurencja wtedy była niezwykle mocna – ostatecznie triumfował Truman Capote ze swoją kultową książką „Z zimną krwią”.

Kolejna część cyklu poświęcona kryminalistyce sądowej nosi tytuł „Godzina detektywów” i podobnie jak wcześniejszy tom liczy przeszło 700 stron. Thorwald kontynuował w niej opowieść o współczesnej kryminalistyce, tym razem zgłębiając tajniki rozróżniania krwi zwierzęcej i ludzkiej, badań nasienia czy plam na odzieży. Opisy historycznego rozwoju kryminalistyki przeplata opowieściami o prawdziwych sprawach kryminalnych sprzed lat, dlatego dwa tomy historii detektywów czyta się nie tylko jak książkę historyczną, ale również dobry kryminał.

Ścieżka detektywistyczna najbardziej przypadnie do gustu fanom powieści Artura Conana Doyla i kryminałów w stylu noir.

Ścieżka medyczna

Analogiczną do „Stulecia detektywów” dylogią jest „Stuleciu chirurgów”, z tą różnicą, że tym razem Thorwald opisuje początki współczesnej medycyny. Autor nadał historii fabularnego charakteru, opierając fabułę na notatkach fikcyjnego XIX-wiecznego lekarza H. St. Hartmanna, wyimaginowanego dziadka autora. W książce opisane zostały przełomowe odkrycia chirurgii, które początkowo były bardzo sceptycznie przyjmowane przez środowisko lekarskie. XIX wiek był czasem boomu naukowego, codziennie pojawiały się nowe teorie, obalane były stare, a wszystko to w cieniu pędzącego postępu technologicznego. „Stulecie chirurgów” to hołd złożony pionierom współczesnej medycyny, którzy nie bali się ryzykować i łamać panujących wówczas standardów. Dzięki nim możemy dziś korzystać z antyseptyki, aseptyki czy anestezji.

okładka Dawna medycyna jej tajemnice i potęga - Jurgen Thorwald
ebook | książka

Nieco dalej wstecz autor przenosi czytelników w książce „Dawna medycyna. Jej tajemnice i potęga. Egipt, Babilonia, Indie, Chiny, Meksyk, Peru”, przedstawiając medycynę wielkich cywilizacji z różnych części świata – Azji, Afryki, Ameryki Północnej i Południowej. Thorwald odkrywa tajemnice starożytnych lekarzy, którzy już tysiące lat temu korzystali z rozwiązań obecnych we współczesnym świecie, między innymi amputacji, cesarskich cięć, prymitywnych antybiotyków czy trepanacji czaszki.

Ścieżka medyczna to propozycja nie tylko dla fanów medycyny, ale także ludzi, których interesują tajniki ludzkiego ciała, oraz miłośników socjologii i antropologii.

 

Nasza propozycja czytania książek Thorwalda

Naszą propozycją na początek jest książka „Stulecie detektywów”, w której Thorwald w niezwykle wciągający sposób opisał początki współczesnej kryminalistyki. Aż trudno uwierzyć, że sto lat temu detektywi dosłownie błądzili we mgle, a bardzo wiele prostych spraw było umarzanych głównie z powodów braku jakiejkolwiek metodyki śledztwa, nieistnienia przepisów i systemu identyfikacji przestępców. Ogromnym plusem jest narracyjny talent Thorwalda, dzięki któremu książka wciąga jak dobry kryminał.


O autorze

Miłośnik literatury pięknej uzależniony od koncertów i festiwali.
Chciałby robić tysiąc rzeczy na raz, jednak na drodze do spełnienia stoi jego największy wróg – czas.

Rocznik 94. Redaktor Xięgarni.pl, All in University, kiedyś związany z Valkirią Network. Student Zarządzania Kulturą i Mediami UJ.

Najbardziej lubi poznawać, rozmawiać i przebywać z ludźmi, którzy go inspirują.