W ostatni czwartek przed Wielkim Postem, zwany tłustym czwartkiem, tradycyjnie w Polsce i katolickiej części Niemiec ludzie jedzą słodycze, przeważnie pączki i faworki. Kiedyś pączki niekoniecznie wypełnione były czekoladą, marmoladą czy adwokatem – przed laty ludzie objadali się wypiekami z boczkiem, słoniną lub mięsem w innej postaci. Tłusty czwartek rozpoczyna ostatni tydzień karnawału, który wieńczy Środa Popielcowa.
Często piszemy teksty do rubryki „czytanie dla zabieganych”, gdzie przedstawiamy krótkie książki, opowiadania czy zbiory felietonów dla ludzi, którzy nie mają czasu na zagłębianie się w długie historie. Tym razem wychodzimy naprzeciw potrzebom literackich maratończyków i proponujemy najbardziej smakowite, grube książki na tłusty czwartek, nadchodzący Wielki Post i święta Wielkanocne.
Non-fiction
Antologia 100/XX (ok. 3000 stron)
Antologia wydana pod opieką Mariusza Szczygła to hołd złożony najwybitniejszym polskim autorom reportaży. W trzech tomach zebrane zostały najciekawsze polskie reportaże opublikowane w latach 1901–2000. Wśród autorów, których teksty można przeczytać, znajdują się Władysław Reymont, Janusz Korczak, Stefan Żeromski, Jacek Hugo-Bader, Hanna Krall, Wojciech Tochman i kilkudziesięciu innych pisarzy. Znakomity przekrój ostatnich stu lat najwyższej klasy polskiego non-fiction. Dzięki stosunkowo krótkim tekstom, które zawiera, nie trzeba jej pochłaniać w całości, można dawkować sobie treść, która nie wymaga od czytelnika pamiętania wszystkich wątków. W sumie we wszystkich trzech tomach znajduje się prawie 3000 stron!
„Europa walczy 1939–1945” – Norman Davies (687 stron)
W tym zestawieniu mogłaby się znaleźć praktycznie każda książka Normana Daviesa. Lubujący się w naszej historii brytyjski pisarz, który otrzymał w 2014 roku polskie obywatelstwo, poświęcił historii Polski kilkanaście opasłych tomów, opisując w nich przeróżne momenty historyczne. Za swoją twórczość został uhonorowany najważniejszymi państwowymi orderami – m.in. Orderem Orła Białego, Orderem Odrodzenia Polski, Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. „Europa walczy 1939-1945. Nie takie proste zwycięstwo” to przeszło 680-stronicowa publikacja poświęcona II wojnie światowej, w której Davis nie skupia się na jednym aspekcie wojny, ale ukazuje jej pełny krajobraz.
Literatura piękna
„Niksy” – Nathan Hill (704 strony)
Bohater „Niksów”, Samuel, nie należy do grupy szczęśliwych ludzi – wcześnie opuściła go matka, zostawia go również kolejna kobieta, miłość jego życia. Na dodatek tkwi w pracy, która w ogóle go nie satysfakcjonuje. Jedynym oparciem jest mitologiczna kraina Elfland, w której realia ucieka przed myśleniem o normalnym życiu. Po dwudziestu latach do Samuela powraca matka, aktywistka społeczna i hippiska, której grozi kara za napaść na kandydata na prezydenta. Życie głównego bohatera zostaje wywrócone do góry nogami, Samuel będzie musiał poradzić sobie w nowej rzeczywistości i stawić czoła demonom przeszłości. „Niksy” to jedna z ważniejszych powieści ubiegłego roku. Obyczajowa opowieść o tym, że ucieczka w wirtualny świat nie jest lekarstwem na samotność, bo nie prowadzi do rozwiązania podstawowych problemów. Nathan Hill wplótł w swoją powieść bardzo dużo wątków odnoszących się do buntowniczych, elektryzujących czasów hippisów w Stanach Zjednoczonych. Mimo naprawdę wielu stron tempo ani na chwilę nie zwalnia.
„Księgi Jakubowe” – Olga Tokarczuk (912 stron)
„Księgi Jakubowe” to efekt przeszło siedmioletniej, tytanicznej pracy Olgi Tokarczuk, dzięki czemu jest to nie tylko piękna powieść, ale również rzetelnie odwzorowany obraz losów Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W powieści występuje wiele postaci historycznych, z których najwięcej uwagi Tokarczuk poświęciła Jakubowi Frankowi, filozofowi i pisarzowi, przywódcy żydowskiej sekty frankistów. Za „Księgi Jakubowe” Tokarczuk otrzymała wiele wyróżnień, z których niewątpliwie najważniejsza jest Nagroda Literacka Nike.
„Szczygieł” – Donna Tartt (844 strony)
Theo Deckerowi dzięki wyjątkowemu szczęściu udaje się przeżyć zamach terrorystyczny w muzeum. Ze zgliszczy budynku udaje mu się uratować obraz autorstwa Carela Fabritiusa. Uratowany „Szczygieł” był ulubionym obrazem matki Theo, która zginęła w zamachu. Od tej pory obraz będzie towarzyszył mu w każdej podróży. Chłopiec odwiedzi z nim Las Vegas, nowojorskie antykwariaty i dotrze aż do Holandii. W pewnym momencie okaże się, że przywłaszczenie sobie tego bezcennego dzieła wpędza go w kłopoty, przez które zagrożone będzie jego życie. Za „Szczygła” Donna Tartt otrzymała prestiżową Nagrodę Pulitzera oraz była nominowana do wielu innych ważnych wyróżnień, m.in. National Book Critics Circle Award i Baileys Women’s Prize. „Szczygieł” to książka dla miłośników tajemniczych historii z wątkami historycznymi i artystycznymi.
„Wszystko, co lśni” – Eleanor Catton (936 stron)
Nowozelandka, autorka „Wszystkiego, co lśni” z przytupem rozpoczęła swoją karierę literacką. Była to dopiero jej druga publikacja po „Próbie”, pracy magisterskiej zwieńczającej kurs kreatywnego pisania, a przyniosła jej nagrodę Bookera. Catton stała się jej najmłodszą laureatką, a „The Luminaries” najdłuższą książką wyróżnioną w historii nagrody. Akcja książki rozgrywa się w Nowej Zelandii na początku lat 60. XIX wieku. Trwa gorączka złota, na wyspę przybywa Szkot, Walter Moody skuszony chęcią łatwego zarobku. Szybko znajduje się w centrum tajemniczych wydarzeń, w które wciągnięta zostaje lokalna społeczność. Catton zwinnie połączyła wątki historyczne z klasyczną powieścią westernową i kryminalną.
„Beatlesi” – Lars Saabye Christensen (732 strony)
Lars Saabye Christensen to jeden z najchętniej czytanych skandynawskich pisarzy. Jest poetą, eseistą, prozaikiem oraz autorem scenariuszy, które pisze zarówno dla telewizji, jak i teatrów. W swoich książkach w bardzo błyskotliwy sposób opisuje norweskie realia drugiej połowy XX wieku.
Jedną z najpopularniejszych książek Christensena jest powieść „Beatlesi”, nie tylko ze względów fabularnych, ale również z powodu koncepcji konstrukcyjnej. W książce roi się od nawiązań do twórczości muzyków z Liverpoolu, a każdy rozdział nosi jako nazwę tytuł ich piosenki. Lata 60. XX wieku, świat ogarnia szał beatlemanii. Kim, Gunnar, Seb i Ola, czwórka szkolnych przyjaciół, pragną być tak znani jak Beatlesi – zaczynają od zapuszczenia włosów, założenia zespołu i przyjęcia ksyw: Ringo, John, Paul i George. Christensen szczegółowo opisuje ich dorastanie, pierwsze rozterki sercowe, problemy dojrzewania, kłótnie, a wszystko na tle silnie rozwijającej się powojennej Skandynawii.
„Klasztor” – Zachar Prilepin (656 stron)
Tytułowy Klasztor to więzienie na Wyspach Sołowieckich znajdujących się na Morzu Białym, miejsce pierwszego sowieckiego obozu koncentracyjnego. Tam rozgrywa się akcja książki Zachara Prilepina, która szturmem zdobyła rosyjski rynek wydawniczy. Wśród zesłanych na Wyspy znajdują się ludzie z różnych stron barykady walczący ze sobą w wojnie domowej. Oprócz nich przebywają tam także zbrodniarze, niewygodni władzy intelektualiści, pisarze, artyści, ale także chłopi, analfabeci. Klasztor to miejsce, w którym mieszają się kultury, narody, języki, gdzie kaci stają się ofiarami i odwrotnie. W tak ponurych, ale jednocześnie niecodziennie ciekawych warunkach rozgrywają się romanse, kłótnie i niespodziewane pojednania. To tam zaciera się granica między klasami, zawodami i poglądami – anarchiści, księża, artyści, żołnierze, Kozacy, Rosjanie, Czeczeni, zachodni dyplomaci łączą się w walce o przetrwanie.
Fantastyka
„Ziemiomorze” – Ursula Le Guin (944 strony)
W styczniu 2018 roku zmarła jedna z najpopularniejszych i najczęściej nagradzanych pisarek fantasy, Ursula Le Guin. Serię „Ziemiomorze” można zakwalifikować do grupy klasycznej fantastyki, ponieważ występują w niej smoki, czarodzieje i inne fantastyczne stworzenia. Dla urozmaicenia lektury do każdej książki dołączona jest mapa opisywanego świata. Le Guin przedstawia losy czarnoksiężnika Geda, największego maga w całym Ziemiomorzu. W skład serii wchodzi aż sześć części przygód Geda, które nigdy wcześniej nie zostały zebrane w jedną publikację.
„Lód” – Jacek Dukaj (1054 strony)
Dukaj umieścił akcję swojej książki w alternatywnym świecie, w którym nigdy nie doszło do wybuchu I wojny światowej. Główny bohater, Benedykt Gierosławski wyrusza Koleją Transsyberyjską na poszukiwanie swojego ojca, który według tajnych carskich informatorów potrafi rozmawiać z lutymi – aniołami mrozu. Książka Dukaja to idealna pozycja dla fanów historii alternatywnej, steampunku i miłośników klasycznych, monumentalnych powieści w stylu „Lalki” Bolesława Prusa.
W tłusty czwartek życzmy wszystkim objedzenia się fantastycznymi książkami. Pamiętajcie, czytanie grubych książek wcale nie musi się dłużyć tygodniami. Mogą w tym pomóc nasze artykuły poświęcone metodom szybkiego czytania i aplikacjom pozwalającym na dużo bardziej intensywne przyswajanie tekstu. Nie ma zatem na co czekać i póki dni są jeszcze krótkie, a zima nie zamierza szybko nas opuszczać, najlepiej oddać się wciągającej lekturze.
O autorze
Miłośnik literatury pięknej uzależniony od koncertów i festiwali.
Chciałby robić tysiąc rzeczy na raz, jednak na drodze do spełnienia stoi jego największy wróg – czas.
Rocznik 94. Redaktor Xięgarni.pl, All in University, kiedyś związany z Valkirią Network. Student Zarządzania Kulturą i Mediami UJ.
Najbardziej lubi poznawać, rozmawiać i przebywać z ludźmi, którzy go inspirują.