Święto e-papieru – jak poradzić sobie w świecie e-czytelnika?

w dziale Archiwum/Czytelnik XXI wieku/Jak czytać? by

W tym roku już po raz trzeci obchodzimy święto e-papieru. Jest to odpowiedź na organizowane co roku przez Muzeum Papiernictwa święto papieru elektronicznego, skierowane do rosnącej grupy miłośników ebooków i czytników książek elektronicznych. Jak zatem odnaleźć się w świecie e-czytelniczym? Poniżej przedstawiamy kilka stron, portali i działań wartych uwagi zarówno wytrawnych, jak i początkujących czytelników i słuchaczy książek elektronicznych.


Społeczność ebookowców

Na początku warto poradzić się osób, które korzystają z czytników ebooków dłużej od nas. Jeszcze kilka lat temu bardzo prężnie działały wszelkiego rodzaju fora internetowe poświęcone książkom elektronicznym. Obecnie duża część ich użytkowników korzysta z grup na Facebooku, które różnią się w zależności od ulubionego gatunku książek, modelu czytnika lub portalu, na którym czytelnicy kupują swoje książki. Jedną z najpopularniejszych jest grupa Polskie Kundelki, w której użytkownicy wymieniają się swoimi uwagami na temat korzystania z czytników marki Kindle, oferują wymiany oraz sprzedają je. Publikują też kody zniżkowe, jak np. te do wykorzystania w programie lojalnościowym Bumerang na portalu Woblink.com. eCzytelnicy – ebooki, audiobooki, czytniki ebooków to grupa skierowana do użytkowników wszystkich formatów książek elektronicznych.

Bardzo popularne wśród „ebookowców” jest promowanie czytelnictwa na czytnikach w mediach społecznościowych – na Instagramie, Facebooku, Twitterze czy Pintereście – głównie za pomocą memów. Warto zwrócić uwagę na kilka fanpage’y, które promują e-czytenictwo – PocketBook  czy Woblink.

Pomoc dla użytkowników czytników

W sieci znajduje się kilka portali poświęconych czytelnictwu książek elektronicznych, na których pojawiają się nie tylko porady, jak korzystać z czytników, którą markę wybrać, czym poszczególne modele różnią się od siebie i jak funkcjonują, ale również porównywarki cenowe czy posty z najciekawszymi promocjami i nowinkami. Najbardziej polecamy trzy z nich: Świat Czytników, Cyfranek i eCzytelnik.

Świat czytników skierowany jest przede wszystkim do użytkowników popularnych „kundelków”. Prowadzi go Robert Drózd, który sukcesywnie zamieszcza informacje o aktualizacjach systemu do Kindle, promocjach cenowych na czytniki oraz odpowiada na pytania, jak korzystać z czytników. Na stronie Świat Czytników znajdą dla siebie informacje zarówno czytelnicy zaawansowani, początkujący, jak i dopiero myślący o kupnie swojego czytnika.

Cyfranek to portal bardziej holistycznie zgłębiający temat czytników ebooków – Kindle, Kobo, Pocketbook. Na portalu znajdują się przede wszystkim testy urządzeń, porównania modeli, instrukcje, jak korzystać z programów do przygotowywania ebooków, oraz artykuły poświęcone najnowszym promocjom na ebooki.

eCzytelnik tworzy treści na swojej stronie w sposób nieco bardziej popularnonaukowy, co nie oznacza, że nieprofesjonalny. Na portalu znajduje się wiele cennych wskazówek dotyczących użytkowania czytników, formatowania audiobooków i ebooków.

Darmowe lektury

Z kilku prostych przyczyn książki elektroniczne są tańsze niż ich drukowane odpowiedniki. Można jednak oszczędzić jeszcze więcej! Warto zwrócić uwagę na portale, na których można zupełnie za darmo pobrać książki w różnych formatach. Wolne Lektury to strona internetowa, która publikuje najważniejsze dzieła literatury polskiej (i nie tylko) do pobrania przez czytelników. Na portalu znajduje się przeszło 5000 książek, w tym ebooki polskich pisarzy takich jak Stanisław Wyspiański, Joseph Conrad, Bolesław Leśmian, Władysław Reymont, a także autorów zagranicznych – Guillaume Apollinaire, Dante Alighieri, Giovanni Boccaccio, Fryderyk Nietzsche.

W 2017 roku na portalu opublikowana została kolekcja 20 tomików współczesnych polskich poetów. W tym roku pojawi się kolejne 15 książek, które za zgodą spadkobierców znalazły się w sieci na warunkach wolnych licencji. To zwrot Wolnych Lektur w stronę współczesnej literatury. Bibliotekę Wolne Lektury prowadzi fundacja Nowoczesna Polska.

Ponadto kilka portali oferuje na swoich stronach możliwość pobierania darmowych książek, które pochodzą z portalu Wolne Lektury, zostały udostępnione do darmowej dystrybucji lub znajdują się w domenie publicznej.

Tworzenie własnych ebooków

Bardzo proste może okazać się także tworzenie własnych ebooków. Najpopularniejszymi formatami książek elektronicznych są mobi i epub. O tym, jak szybko stworzyć własny plik, który następnie możemy przenieść do swojego czytnika, pisaliśmy w artykułach „Jak stworzyć e-booka w formacie MOBI” oraz „Jak stworzyć e-booka w formacie epub”.

Wysyłanie na czytnik

Większość czytników posiada możliwość wysyłki plików bezpośrednio z komputera na urządzenie. O usłudze Send-to-PocketBook, w kompletnym poradniku, pisał u nas gościnnie eCzytelnik. O tym jak wysyłać pliki na Kindle’a w bardzo przejrzysty sposób pisał Robert Drózd na portalu Świat Czytników.

Rozszerzenia do przeglądarek

Istnieje sporo interesujących dodatków do przeglądarek internetowych, które pozwalają na generowanie z treści artykułów plików w formatach, które będą dostosowane do konkretnego modelu czytnika. Warte polecenia są między innymi dotEPUB, pozwalający za pomocą jednego kliknięcia na pobranie dokumentu, oraz ePUB Press, który pozwala na zaznaczenie kilku kart z przeglądarki, co wygeneruje nam jeden plik z osobnymi podrozdziałami odpowiadającymi poszczególnym artykułom. Niech nazwa tego drugiego was nie zwiedzie – w opcjach można wybrać także rozszerzenie .mobi dla użytkowników urządzeń marki Kindle. Mniej popularnymi dodatkami są między innymi WebToEpub, Export to epub czy Convert Webpage to Epub.

Na leniwych, którzy nie chcą podpinać swojego Kindle’a do komputera, czekają też takie dodatki jak Push to Kindle lub Send to Kindle (by klip.me). Po zatwierdzeniu możliwości przesyłania między wtyczką a urządzeniem Kindle możliwe jest błyskawiczne przesyłanie artykułów z komputera na nasz czytnik. (W linkach odnośniki do rozszerzeń Google Chrome)

Korzystanie z akcji Czytaj PL

Od kilku lat w listopadzie organizowana jest największa akcja czytelnicza w Polsce – Czytaj PL. Przez miesiąc wszyscy posiadacze aplikacji Woblink mogą na urządzeniach mobilnych czytać wybrane książki elektroniczne lub słuchać audiobooków zupełnie za darmo. Wystarczy zeskanować jeden z kodów, który znajduje się na specjalnie przygotowanych plakatach umieszczonych w całej Polsce, głównie na przystankach komunikacji miejskiej. Co roku organizatorzy akcji starają się zapewnić bestsellerowe, zróżnicowane gatunkowo tytuły tak, by każdy czytelnik, młody czy dorosły, znalazł coś dla siebie.

Digitalizacja książek

Dla bardziej zaawansowanych czytelników mamy także ciekawą propozycję dotycząca „wgrywania” książek papierowych do komputera. W październiku zeszłego roku pisaliśmy o tym, jak sprawnie digitalizować książki, czyli jak dzięki darmowemu programowi Kindle Previewer można utrwalić książkę analogową w formie cyfrowej. Więcej o tym przeczytacie tutaj.

Metody mieszane

E-czytelnicy mają tę przewagę nad czytelnikami tradycyjnych książek, że mogą je przyswajać na kilka różnych sposobów. W artykule „Po co przerywać lekturę? E-book i »audiobook« w jednym” pisaliśmy o tym, jak w prosty sposób połączyć czytanie książki ze słuchaniem jej. Istnieje kilka modeli czytników mających wbudowany syntezator mowy, dzięki któremu w dowolnym momencie można uruchomić „czytanie” ebooka. Nawet na tabletach i smartfonach można zainstalować aplikacje działające w podobny sposób.

Możliwość szybkiego czytania

Zastanawialiście się jak przeczytać Harry’ego Pottera w 77 minut? W sieci znajduje się bardzo dużo aplikacji umożliwiających zwiększenie tempa czytania. Dzięki temu, że książka jest w formacie elektronicznym, można dowolnie zmieniać szerokość jej szpalty, odstępy między wierszami oraz poszczególnymi znakami, wybierać dowolnie kroje pisma (od niedawna nawet na czytnikach Kindle). Na smartfonach, tabletach oraz komputerach można ponadto korzystać z aplikacji, które zmieniają kolor tekstu lub go animują. Dzięki metodzie RSVP można w bardzo prosty sposób przyśpieszyć nawet kilkukrotnie tempo czytania.

RSVP (Rapid Sequential Visual Presentation) to metoda szybkiego czytania możliwa dzięki specjalnym aplikacjom, które selektywnie wyświetlają wybrany tekst z wybraną prędkością.

Do korzystania z tej metody mogą służyć zarówno wtyczki do przeglądarki, jak i aplikacje na urządzenia mobilne. Więcej o tym przeczytacie w naszym artykule z czerwca 2017 roku.

Na naszej stronie w kategorii „Czytelnik XXI” wieku znajdziecie jeszcze więcej przydatnych informacji, które pozwolą Wam jeszcze lepiej odnaleźć się w świecie zawodowych e-czytelników!

autor: Jakub Krasny


O autorze

Miłośnik literatury pięknej uzależniony od koncertów i festiwali.
Chciałby robić tysiąc rzeczy na raz, jednak na drodze do spełnienia stoi jego największy wróg – czas.

Rocznik 94. Redaktor Xięgarni.pl, All in University, kiedyś związany z Valkirią Network. Student Zarządzania Kulturą i Mediami UJ.

Najbardziej lubi poznawać, rozmawiać i przebywać z ludźmi, którzy go inspirują.